Wat is werkloosheid?

Werkloosheid is de staat waarin een persoon verkeert als hij of zij werkloos is, maar ook een maat voor het aantal personen dat in deze staat verkeert. Een persoon is werkloos als diegene behoort tot de beroepsbevolking, maar geen betaald werk heeft.

De beroepsbevolking bestaat uit personen tussen de 15 en 75 jaar die of betaald werk hebben (werkzame beroepsbevolking), en recent naar betaald werk hebben gezocht en daarvoor beschikbaar zijn (werkloze beroepsbevolking).

Soorten werkloosheid

We noemen hier de twee belangrijkste soorten van werkloosheid:

Conjuncturele werkloosheid

Conjuncturele werkloosheid is werkloosheid die verband houdt met schommelingen in de economie. Als het economisch minder goed gaat, worden minder werknemers aangenomen, minder contracten verlengt en er worden zelfs mensen ontslagen.

Structurele werkloosheid

Structurele werkloosheid is werkloosheid die geen verband houdt met schommelingen in de economie.

Werkloosheidswet

De Werkloosheidswet (WW) is een Nederlandse wet waarin alles geregeld is over de WW-uitkering. De WW-uitkering is een uitkering die men krijgt bij werkloosheid mits zij aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Een aanvraag voor een WW-uitkering dient men in bij het CWI (Centrum voor Werk en Inkomen) en de uitvoering hiervan wordt geregeld door het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen). Het UWV controleert ook of aan de voorwaarden wordt voldaan. We noemen hier de twee belangrijkste voorwaarden. De eerste voorwaarde is dat tijdens het ontvangen van de uitkering de werkloze er alles aan moeten doen om aan het werk te komen. Dit houdt bijvoorbeeld in dat per vier weken minimaal vier sollicitatie-activiteiten moeten worden verricht.  De tweede voorwaarde is dat iemand niet verwijtbaar werkloos mag zijn geworden, verwijtbaar werkloos houdt in dat iemand zelf zijn baan heeft opgezegd of als zijn gedrag geleid heeft tot ontslag. Indien er sprake is van het niet naleven van de regels kan de uitkering worden stopgezet of worden verlaagd.

Omslagstelsel

Het omslagstelsel is een financieel stelsel waarbij werkenden premies betalen waarmee uitkeringen aan anderen worden betaald. Onder andere de WW-uitkeringen en AOW-uitkeringen worden gefinancierd door het omslagstelsel. Het omslagstelsel houdt een zeer grote mate van solidariteit (gezamenlijk dragen van risico's) in. De nadelen van een omslagstelsel zijn echter dat als het aantal werkenden afneemt en het aantal niet-werkenden afneemt, de uitkering verlaagd moet worden of de premies verhoogd moeten worden.